Wat is een bovendemper?

Een ten minste 110 jaar oude piano waarbij de dempers boven de hamers gemonteerd zijn i.p.v. er onder. Een achterhaald systeem dat al sinds 1910 niet meer toegepast wordt. Stemmen duurt ten minste anderhalf keer zo lang als bij een 'normale' piano, en het resultaat klinkt in de meeste gevallen nog steeds belabberd, omdat de toon na het loslaten van de toets doorjengelt. Ook is de kans op snaarbreuk groot. Vaak zien ze er prachtig uit en doen ze het goed in een klassiek interieur, maar qua aanslag en klank is er geen serieuze muziek uit te halen. Klein voordeel: omdat de dempers niet met veertjes tegen de snaren worden gedrukt maar d.m.v. de zwaartekracht, is de aanslag licht.
De latere bovendempers van Blüthner en Ibach zijn van betere kwaliteit. De eerste foto hieronder is het mechaniek van een Blüthner uit 1920. Deze heeft i.p.v. een lat een buis boven de dempers. Gezien de extra stem-tijd breng ik €100 in rekening. (Op zaterdag €130).

Hoe herken je de bovendemper?

Open de klep aan de bovenkant. Als je bovenin het mechaniek geen hamers ziet maar een houten lat (zie de foto's met de tekst 'Lat') dan heb je pech. Als je het frontpaneel verwijdert dan zie je vóór het mechaniek verticale draden naar de dempers lopen. Door het hoge mechaniek zijn de snaren vrijwel onzichtbaar. Hieronder staan voorbeelden van drie verschillende bovendempers.
Een plaatje van een moderne piano staat op deze pagina.

Voordat je je bovendemper door de gemeentereiniging laat ophalen wil ik graag de toetsplaatjes er af halen: handig voor reserve.





Hieronder ter vergelijking links een bovendemper mechaniek, rechts een moderne piano.